Jump to content

Ikeja

Sọn Wikipedia

Ikeja wẹ yin tatọ́-tẹnnọ ayimatẹn Awọnlin tọn to Hùwaji-whèyihọ Naijilia tọn. Sọha gbẹtọ he to finẹ lẹ tọn to mẹhihia 2006 tọn whenu lẹ wẹ 313,196. Jẹnukọnna bẹjẹeji gandudu awhànfuntọ lẹ tọn to bẹjẹeji owhe 1980 tọn lẹ tọn mẹ, Ikeja ko tin to titoji, wiweji, podọ yin nọtẹn he to abọẹ bosọ yin topẹvi ajọ́wiwa tọn de he tindo nusatẹn-hunnukún lẹ, amasin satẹn lẹ po lẹdo he yin ginglọndo gbọn gandudu dali lẹ po. E tin to kilomẹtlu 17 dohlán agéwaji-whèyihọ tòdaho Awọnlin tọn tọn. Agàhún-glintẹn Murtala Muhammed International Airport tin to tòdaho lọ mẹ. Ikeja sọ wẹ Vodúnhọ Aflika tọn (Africa Shrine) Femi Kuti tọn po Motherland Lagbaja tọn po tin te, nọtẹn awè lẹ yin hànjitẹn lẹ. Nusatẹn-hunnukún Tòdaho Ikeja tọn tọn (Ikeja City Mall) wẹ yin nusatẹn he kló hugan to lẹdo ayimatẹn Awọnlin tọn mẹ. Ikeja sọ tindo ladio họsá etọn titi fie nudọnamẹ lẹ nọ yin nina do Glẹnsigbe (EKO FM) po Ayọgbe (Radio Lagos) po mẹ te.

Ikeja, ehe nọ yin yiylọ to dai dọ "Akeja", yin yinkọdona sọgbe hẹ vodún Awori lẹ tọn de he nọ yin Ota. Awori lẹ wẹ yin akọta jọun he wa sawhé do finẹ jẹnukọn, bọ yè nọ saba tọ́nawhàn lẹdo nado bẹ kanlinmọ lẹ kakajẹ gblagbla odaa owhe kanweko-koewhedopotọ (mid-19th century) ton. To bẹjẹeji owhe kanweko 20tọ tọn e lẹzun lẹdo glèlilẹ tọn na Awọnlin. Pínpan-gàn sọn AwọnlinIbadan he yin didoai to 1901 po jideji Awọnlin tọn taidi zòhún-glintẹn de diọ Ikeja zun finọtẹn de po nọtẹn azọ́nwhe daho lẹ tọn de na tòdaho lọ. To gblagbla owhe 1960 tọn lẹ mẹ nọtẹn azọ́nwhe daho tọn de yin didoai, podọ to 1976, Ikeja lẹzun Tatọ́-tẹnnọ̀ ayimatẹn Awọnlin tọn tọn.

Lagos House, Alausa, Ikeja, Awọnlin, Naijilia

Gandudu po Azọ́nwatẹn po

[jlado | jla asisado]

Azọ́nwatẹn anadidenanu tọn gandudu dokọ̀ tọn Ikeja tọn tin to opá Gandudu Dokọ̀ tọn Ikeja tọn lọ tọn mẹ.

To Ayidosun 2019 tọn, Azìnponọ gandudu dokọ̀ tọn Ikeja tọn wẹ Engr. Mojeed Balogun.

Ikeja wẹ tatọ́-tẹnnọ̀ Federal Airports Authority Naijilia tọn tin te to aigbadenamẹ Agahúnglintẹn Murtala Muhammad Airport tọn tọn ji. Ikeja wẹ tatọ́ -tẹnnọ̀ Azọ́nwatẹn he nọ penukúndo whẹ̀ho Dodinnanu bibasi do Nujijọ ajiji ji Naijilia tọn (Accident Investigation Bureau) tin te. Ikeja wẹ azọ́nwatẹn Aṣẹpipa he nọ penukúndo whẹho he gando agahún go na tovi Naijilia tọn lẹ (Nigerian Civil Aviation Authority (NCAA)) tin te to Aviation House to aigbadenamẹ agahúnglintẹn lọ tọn ji; fie ko yin azọ́nwatẹn Awọnlin tọn lọ (Lagos office) poun dai.

Tito Ajọwiwa tọn

[jlado | jla asisado]

Ikeja wẹ susu to tatọ́-tẹnnọ̀ agahúnglintẹn lẹ tọn tin te. Azọ́nwatẹn daho Arik Air tọn tin to Arik Air Aviation Centre lọ to aigbadenamẹ agahún-glintẹn Murtala Muhammed Airport tọn tọn ji. Azọ́nwatẹn daho Aero Contractors tọn tin to aigbadenamẹ agahún-glintẹn Murtala Muhammed Airport tọn tọn ji. Azọ́nwhé agahún tọn devo lẹ he sin azọ́nwatẹn daho tin to Ikeja lẹ wẹ Overland Airways, Air Peace, Associated Aviation, po Dana Air po. To yidogọ mẹ, Ikeja lọ janwẹ azọ́nwatẹn daho Virgin Atlantic tọn he to Naijilia lọ lọsu te to "The Place"

To ojlẹ de mẹ wayi, azọ́nwatẹn daho Nigeria Airways tọn tin to Airways House. Whẹpo Afrijet Airlines do wa yin gbigbakija, azọ́nwatẹn daho etọn nọ̀ ohọ̀ NAHCO Building tọn lọ mẹ to aigba agahún-glintẹn lọ tọn ji. Tatọ́-tẹnnọ̀ Bellview Airlines tọn tin to ohọ̀ Bellview Plaza tọn lọ mẹ. Azọ́nwhe agahún tọn he masọ to azọ́nwa ba bọ azọ́nwatẹn daho yetọn ka nọ Ikeja wayi lẹ wẹ Air Nigeria (to dai, Nigerian Eagle po Virgin Nigeria Airways po), to Onù 9tọ petlezìn Etiebets Place tọn ji, gọna Sosoliso Airlines, po ADC Airlines po.

C. J. Obasi wa de lẹdo hẹntọnọ lẹ tọn de to 2014 nado basi ajọjijla aihun Nollywood tọn heyin Ojuju lọ

Ikeja sọ tindo ahì daho de he nọ yin yiylọ dọ Ipodo Market. Ahì ehe bẹ ṣọ́fu lẹ, po osọ̀ lẹ po hẹn, fie ajọ́watọ lẹ nọ do nue sà ye te lẹ hia bosọ nọ sà nuzinzán lẹ, olàn, whèvi, likún wunmẹ voovo lẹ, po dadónú lẹ po.

Lẹdo lẹ

[jlado | jla asisado]

Lẹdo he to tòdaho lọ mẹ lẹ wẹ:

  • Anifowose;
  • Oregun;
  • Ojodu;
  • Opebi;
  • Akiode;
  • Alausa;
  • Agidingbi;
  • Ogba;
  • Magodo;
  • Maryland;
  • Onigbongbo;
  • GRA, Ikeja.

Computer Village

[jlado | jla asisado]
Computer Megacity
Computer Village

Ikeja tindo nọtẹn ahì daho tọn fie yè nọ sà ọdinatẹ te de, he yin yinyọnẹn ganji di Otigba. E bẹjẹeji to 1997 taidi ahì pẹvi de he tindo ṣọ́fu 10 gee, amọ́ to alọnu din ye ko hugan 3000. Dile e tlẹ yindọ susu to ṣọ́fu lọ lẹ mẹ no wà nue yin nukúndo lọ, enẹ wẹ nado sà ọdinatẹ bosọ jla dehe gblé lẹ do, e sọ yọnbasi nado mọ fie yè nọ sà nuyizan lẹtliki tọn devo lẹ bosọ nọ jla ye do te lẹ ga.

Kaka wa jẹ 2019, ṣọ́fu pẹvi pẹvi lẹ to Computer Village ko gbloadà zun petlezìn daho daho lẹ. Susu to ohọ̀ godoponọ tọn lẹ mẹ ko wa lẹ ohọ̀ daho lẹ he tindo adà nusatẹn voovo lẹ fie yè nọ sà alokan lẹ, ọdinatẹẹ asáji tọn lẹ, zomọ̀ wezinzin tọn lẹ gọna nuyizan lẹtliki tọn devo lẹ bosọ nọ jla ye do te. Diblayin Akuẹsẹdotẹn tangan Naijilia tọn lẹpo wẹ do alahọ yetọn lẹ ai do lẹdo ahì lọ tọn lẹ mẹ.

Na ahì lọ ma yin titobasina ganji jẹnukọn wutu, e tindo nuhahun to adà gbigblo etọn mẹ, ehe zọn bọ mẹhe nọ nọ̀ lẹdo etọn mẹ delẹ̀ ko jẹ léwu ji gando adà gbigblo etọn go. Ali he to lẹdo lọ mẹ lẹ ko wa ján taun, sọmọ bọ e dibla nọ jlo na lẹzun nue ma yọnbasi nado mọ fide bo glin ohún do. Podọ ga, azọ́nwatẹn lẹtliki tọn, he yin nue yè ma tlẹ sọgan ko dejidego dai, ko sọ wa yin agbànpinpẹndokọna gbọn ahì yọyọ lọ dali, na e nọ do hùdo huhlọ́n miyọ́n lẹtliki tọn ayidego de nado sọgan penugo bo tá nuyizan ọdinatẹ tọn lẹ na ahisinọ lẹ na ye nido yọn dehe to azọ́nwa ganji lẹ.

Nọtẹn Ayidego lẹ

[jlado | jla asisado]

Yẹdide-sẹdotẹn

[jlado | jla asisado]

Sọ pọ́n

[jlado | jla asisado]

Alọdlẹndonu lẹ

[jlado | jla asisado]