Henry Townsend
Henry Townsend (1815–1886) yin yẹwhehodọtọ tomẹyitọ ṣọṣi Anglican tọn de to Naijilia. E yin dide nado sẹ̀n di yẹwhehodọtọ tomẹyitọ de to 1842 to England, enẹgodo Townsend zingbejizọnlin yì Sierra Leone to owhe dopolọ mẹ. To whenuena e ko wazọ́n to finẹ na osun vude godo, e wá yin sisẹdo Ayọnu-gbeji.
Azọ́n etọn lẹ
[jlado | jla asisado]Sọn 1846 jẹ 1867, azọ́n yẹwhehodidọ tọn etọn yin zizesinai do Abeokuta. Thomas Birch Freeman wẹ Europe-nu tintan he wá Abeokuta. E jẹ Abeokuta to azán widopotọ, Awewesun owhe 1843 tọn. To whenue e lẹkọ do Gbagli to azán konukunaẹnẹtọ Awewesun tọn, e dukosọ hẹ Henry Townsend podọ to pọmẹ, yé basi Hùnwhẹ Jijizan Jesu Klisti Tọn, podọ yé dọyẹwheho to Gbagli. Sọgbe hẹ Ajisafe, ewọ wẹ yin Europe-nu tintan he biọ Abeokuta, e jẹ Abeokuta to azán ẹnẹtọ Alunlunsun tọn to 1843, podọ omẹ Abeokuta tọn lẹ hùnhomẹ taun nado mọ ẹn. To pọmẹ hẹ Samuel Crowther, mẹhe yin Yẹwhenọ de to ṣọṣi Anglican tọn, podọ bosọ yin Ayọnu de, Townsend kàn ohàn sinsẹn tọn susu do Ayọgbe mẹ podọ e gọalọna Crowther nado kàn nuplọnmẹwe wehihia tọn do Ayọgbe mẹ. Sọn 1871 jẹ 1872, Townsend po asi etọn po wẹ yin wehọmẹgan wehọmẹ de tọn to Awọnlin. Henry Townsend jo azọ́n do to 1876.
To 1859, Henry Townsend basi zinjẹgbonu linlinwe de tọn do Ayọgbe mẹ. Mẹsusu nọ dọdọ ehe wẹ bẹjẹeji wézinzinjẹgbonu tọn to Naijilia, linlinnamẹwe lọ to tintan whenu nọ yin kinkan do ogbè awe mẹ. Linlinwe lọ nọ aimẹ na owhe ṣinatọ̀n whẹpo do busẹ.
Sọ pọ́n
[jlado | jla asisado]Zannu oflin tọn na Asisoẹ-tin de