Angélique Kidjo
|
This article is written in Gun (Gungbe) |
Angélique Kpasseloko Hinto Hounsinou Kanjo Manta Zogbin Kidjo he yin jiji to azán wiẹnẹtọ Liyasun, owhe 1960 tọn, yin hànsinọ, hànkantọ, aihundatọ podọ avunlọyina jlọjẹ gbẹtọvi lẹ tọn tọ he yin yinyọnẹn gbọn aṣà voovo he e nọ yizan nado pa ohàn etọn lẹ te. To owhe 2007, hojlawema Time Magazine ylọẹdọ Africa's premier diva he zẹẹmẹ dó yọnnu hansinọ klandovo Aflika tọn. Angélique jihan to aihundida lanmẹyiya tọn he yin Tokyo 2020 Olympic games to azán konukunnatọn tọ Liyasun Owhe 2021. Delẹ to ohàn he ze yinkọ Kidjo tọn dó àga wẹ; Agolo, we we, Adouma, wombo Lombo, Aflika, Batonga podo Malaika po. Kidjo nọ dó ogbè voovo atọ́n (5), yédọ: Fọngbe, Flansegbe, Ayọgbe , Gẹngbe po Glẹnsigbe po. E sọ penugo nado jihàn to ogbè ehelẹ mẹ ganji. Kidjo nọ yawu zan nuhiho zẹnlin Benẹ tọn to húngbe etọn lẹ mẹ.
Paris
[jlado | jla asisado]Whenuena Kidjo to azọ́n wá nado su wehọmẹkuẹ etọn, e plọn hanjiji to CIM, hanjiwhe Jazz tọn he do yinkọ taun to otò Paris tọn mẹ. Flẹn wẹ e mọ hànjitọ po hànpatọ Jean Hebrail mẹhe e ji ohàn etọn susu po e po bosọ wlealọ hẹẹ to owhe 1987. E sọ bayi agban he yè nọ ylọ dọ parakou na hànjiwhe Open Jazz Label.
Otàn vuwhenu etọn tọn
[jlado | jla asisado]Angélique Kidjo yin jiji to gbètato Ouidah tọn to Benẹ yigbaji. Otọ́ etọn tlọn Fọnugbéji to Ouidah podọ Ọnọ etọn tlọn Ayọnugbéji. Whenuena Kidjo to ovu, e yinwanna Benẹ sìn ohàn hohowhenu tọn lẹ, Miriama Makeba, Hugh Masakela, James Brown, Manu Dibango, Otis Redding, Jimi Hendrix, Stvie Wonder, Osibisa podo Santana po. Whenue é do owhe ṣidopo, E jẹ aihunda po onọ etọn sìn hanjigbẹ po, ehe dike Kidjo do yinwanna aṣa hanjiji po wedudu otò etọn mẹ tọn. Kidjo jẹ hanji ji to hanjigbẹ wehọmẹ etọn tọn Les Sphinx bo sọ dó kọdetọn dagbe taidi joja dè na apajlẹ Mariam Makeba Les Trois Z tọ he e hodo bọ yé sọ jọ ohàn lọ to ladio otò tọn ji. To fifonu owhe 1980 tọn, Kidjo ko lẹzun hansinọ nukundeji to otò Paris tọn mẹ.
Agbán Angélique Kidjo tọn lẹ
[jlado | jla asisado]Parakou Kidjo sìn agbán tintan he yi togodo parakou yin dide tọ́n to owhe 1989, ehe godo wẹ e ji ohàn devo lẹ po hànpatọ Jean Hébrail po Jasper var't Hof po.
Aye
[jlado | jla asisado]Agbán Aye yin zize jẹ gbonu to owhe 1994 gbọn alọ David Z to prince's Paisley park studio to Minneapolis to London. Agbán dopolo mẹ wẹ ohàn Agolo je video etọn yin anadena gbọn Michael Meyer dali.