Jump to content

Tsoede

Sọn Wikipedia

Tsoede , he sọ yin yinyọnẹn taidi Tsudi, Tsade kavi Edegi kavi Ichado to Igalagbe mẹ, yin nukọntọ aflikan-nu de. Ewọ wẹ yin omẹ tintan he kọ̀n Nupenu lẹ dopọ bosọ nọ yin pinpọnhlan di Etsu Nupe tintan, he yin ahọlu ahọluduta Nupe tọn, he yin otò de he tin to ṣẹnṣẹn na tọ̀sisa Niger po Kaduna po tọn, he wá yin yinyọnẹn taidi ṣẹnṣẹn otò Naijilia egbezangbe tọn.

Otọ́ etọn wẹ ahọvi otò Igala tọn, podọ onọ̀ etọn yin awhli Nupenu de. E yin pinplọ́n whẹ́n to omẹ̀ Nupe tọn lẹ ṣẹnsẹn. Omẹ Igala tọn lẹ nọ biọ to omẹ Nupe tọn lẹ nado na yé kanlinmọ lẹ whẹwhẹ̀, podọ Tsoede yin sisẹdo tatọ́-tẹnnọ̀ Igala tọn he yin Idah taidi kanlinmọ. To finẹ, e wá yin ayidego gbọn otọ́ etọn dali, mẹhe ko lẹzun Ahọlu (Attah) to whenẹnu, podọ otọ́ etọn kẹalọyii nado wá nọ họnmẹ Ahọlu tọn.

E wá sawhé do Nupeko, fie e hù ogán he tin to finẹ te, mẹhe yin tavẹ etọn, enẹgodo e lẹ́ ede zun ogán. E dọn Nupenu lẹ po dopọ bo dè yé ṣe sọn alọ Igalanu lẹ tọn mẹ, podọ na ewọ wẹ yin ahọlu (Etsu Nupe tọn), e do ahọluduta Nupe tọn ai.

Tsoede yin pipa na azọ́n yinyọnẹn etọn to anazọ́n gànvẹẹ kinkọ̀n tọn mẹ podọ na tọjihun bibasi na Nupenu lẹ.

E kú to awhàngbenu to 1591 to lẹdo he ma yin yinyọnẹn de mẹ.

Alọdlẹndonu lẹ

[jlado | jla asisado]