Taitanik/guw-bj

Sọn Wikipedia
     

Cet article est écrit en Gun (Bénin)

RMS Titanic 3

Taitanik (Glɛnsigbe: Titanic) nyí tɔjihun ɖaxo yovo Glɛnsi lɛ tɔn ɖé xe siɔ dó oxù Atlántíkì tɔn mɛ to azán fɔtɔ̀ntɔ, osun ɛnɛtɔ, ohwè 1912 tɔn to hwenue é gba dó osin-agò ɖé go to oxù cɛncɛn to hwenuena é to gbejizɔnlin titan étɔn ji sɔ́n ayimatɛn Southampton tɔn yí ayimatɛn New York tɔn ji. To gbɛtɔ́ sɔxa ɖi 2,224 xe tin to tɔjihun lɔ mɛ lɛ, gbɛtɔ́ húgǎn 1,500 wɛ kú, éxe wɛ zɔn bɔ gbɛtɔ́ sɔxa xe kú lɛ dó nyí ɖéxe sù húgǎn to tɔjihun dókpó gbigba hwenu. Nujijɔ éxe ɖɔn ayidónugo gbɛtɔ́ lɛ tɔn dó éji bɔ yé yí nujijɔ éxe dó basí yɛɖiɖé susu kpóɖɔ yé basí sinimɔ̀tò étɔn ná gbɛtɔ́ lɛ nidó kpɔn. Taitanik wɛ nyí tɔjihun xe klo húgǎn xe to otɔ̀ji to xwelɔnu, é sɔ nyí tɔjihun awetɔ to tɔjihun atɔ̀n xe klo húgǎn to xwelɔnu lɛ mɛ. Taitanik wɛ nyí tɔjihun xe klo húgǎn xe to otɔ̀ji to xwelɔnu, é sɔ nyí tɔjihun awetɔ to tɔjihun atɔ̀n xe klo húgǎn to xwelɔnu lɛ mɛ. Taitanik nyí gbigbá gbɔn azɔ̌nxwe Harland kpó Wolff Shipyard xe tin to Belfast kpó tɔn dali.Txomas Anɖrews wɛ nyí ogán xe nɔ ɖéanana tɔjihun gbigbá to azónxwe lɔ to xwelɔnu. dǎwe éxe lɔsu ku to nujijɔ lɔ hwenu. Nukɔntɔ éɖwarɖ Smitx xe kpacɛ ná tɔjihun kuntɔ lɛ to azan lɔ gbe lɔsu siɔ kpó tɔjihun lɔ kpó. Tɔjihun Taitanik tɔn lɔ bɛ ɖélɛ to adɔkunnɔ hwenɛnu tɔn lɛ hɛn kpóɖɔ susu to mɛxe to tɛnsɛ sɔ́n otò Great Britain, Irelanɖ kpóɖɔ fiɖevo lɛ to yovo yigba ji nádó bɛ́ ogbɛ̀ yɔ́yɔ́ ɖevo to otò Uniteɖ State tɔn mɛ. Taitanik klo sɔmɔ bɔ tɛnmɛ akwɛ́nɔ lɛ tɔn gbɔnvo ná wamɔnɔ lɛ tɔn. To awa akwɛ́nɔ lɛ tɔn ji, gbɛɖunú susu wɛ nyí babasí dó émɛ tayiɖi; fie yě nɔ lɛawu te, fie yě nɔ xya owé te, fie yě nɔ ɖunu te kpó onú mɔmɔ lɛ kpó. Taitanik nyí tɔjihun ɖé xe tindó xixɔ susu bɔ osin ma sɔgan gbɔn fiɖé dó byɔ́ é mɛ. Tɔjihun flinflin kanɖé-atɔ́n-nukúnatɔ̀n (48) lɛ wɛ é nɔ bɛ hɛn nádó hwlɛn gbɛtɔ́ lɛ to hwenuena nugbajɛmɛji ajiji tɔn jɔ. Sigba to azan lɔ ji, tɔjihun flinflin ko (20) kɛɖɛ wɛ é bɛ hɛn.tojihun lɔ lɛ sɔgan kpénugo nádó bɛ́ gbɛtɔ́ sɔxa 1,178 xe nyí odá ná gbɛtɔ́ sɔxa 2,224 xe tin to Taitanik lɔ mɛ to azan lɔ gbe.

Lexe nujijɔ lɔ jɔ gbɔn[jlado | jla asisado]

To hwenue tɔjihun Taitanik tɔ́n sɔ́n ayimatɛn Southampton tɔn to azán aotɔ, Lidósun, to 1912 godo, é glin dó ayimatɛn Cherbourg tɔn to otò Flans tɔn mɛ, énɛgodo é sɔ glin dó Queenstown to otò Irelanɖ tɔn mɛ hwɛkpó é dó bɛ gbejizɔnlin étɔn nádó yì New York, cigbǎ to azán wiɛnɛtɔ, Libɔsun, ohwè 1912 tɔn to hwenuena é to gbejizɔnlin ji wɛ to ajiji mɛ é gba dó osin agò ɖé xe tin to oxu cɛncɛn go,to ogàn wiawe kpó nukúnxwixwe ko (11:40) to ozán gbodó awè mɛ. Osin jɛ wiwɔ byɔ́ tɔjihun lɔ mɛ ji to afɔdókpólɔji. Yɔkpɔvu lɛ kpó nyɔ́nu lɛ kpó wɛ yé bɛ́ dó tɔjihun flinflin lɔ lɛ mɛ jɛnukɔn, ná nǔxe osɛ́n lɔ ɖɔ ninyɛ. To ogàn awè é lan nukúnxwixwe ko mɛ (2:20am), Taitanik wɛn dó awè hwenue gbɛtɔ́ susu lɛ gbɛ tin to é mɛ, bo sɔ siɔ to ganxixo awè gblamɛ. gbɛtɔ́ sɔxa 710 wɛ nyí hwinhwlɛn to nujijɔ lɔ hwenu to hwenuena tɔjihun ɖaxo ɖevo wá bɛ́ mɛxe lùntɔ́n lɛ godo.

Alɔdlɛndónù lɛ[jlado | jla asisado]