Hannah Idowu Dideolu Awolowo
Hannah Idowu Dideolu Awolowo (jiji yinkọ Adelana; Azan ko-nukun-atọntọtọ, abọhusun, owhe 1915 Jẹ azan fọtọn-nukun-ẹnẹtọ, Zósun, owhe 2015) Eyin mẹhe gbẹtọ lẹ yọnẹn taidi HID bo yin jiji to topẹvi de he nọ yin yiylọdọ Ikẹnnẹ to Ayimatẹn Ogun tọn mẹ. E hiawe to Methodist Girl High School to Awọnlin. E da tonudọtọ he mi yọnẹn di ọbafẹmi Awolọwọ sọn azan gban-ewheẹnẹtọ, Awewesun, owhe 1937 kakajẹ whenue tonudọtọ lọ basi matintọ to owhe 1987.E nọ ylọ ẹ dọ ose he họakuẹ tlala de.
Gbẹzan etọn[jlado | jla asisado]
HID yin ajọwatọ akonka po tonudọtọ de po. E tindo mahẹ nujọnu tọn to wheyihọ-waji oto Naijilia tọn. E nọ godona [[asu] etọn to nuyiwadopọ ogbẹ tonudidọ NCNC po AG po tọn he ye ylọdọ United Progressive Grand Alliance(UPGA) to whenue e to gan sẹn. Linlẹn yetọn wẹ yindọ ni bla ovo lọ, eyin e tọnta janwẹ e na dike bọ asu etọn na sin ganzinpo lọ ji. Na nido lẹzun togan oto Naijilia tọn. Enẹwutu e nọ hodo asu etọn yi fidepope he e yi nado dotuhomẹna gbẹtọ lẹ dọ yẹ ni dike na asu emitọn ni biọ họmẹ. E sọ yin nukọntọ na ọgbẹ yọnnu tonudọtọ lẹ tọn, bo ma sọ nọ gọn opli yetọn. Taidi ajọwatọ, e yin yọnnu tintan he nọ sanu na azọnwhe Nigerian Tobacco Company(NTC) to owhe 1957. Ewọ wẹ yin omẹ tintan he bẹ avọ lace po avọ devo lẹ po wa oto naijilia tọn mẹ. To azan fọtọn-nukun-ẹnẹtọ zosun, owhe 2015, e basi matintọ to whenue e tindo owhe 99 to gbẹmẹ. Ye di do apa na mọto etọn to topẹvi Ikẹnnẹ tọn mẹ to azan 5tọ osun 9tọ owhe 2015.