Adeniran Ogunsanya

Adeniran Ogunsanya
Nudọnamẹ Mẹdetiti Tọn
Jijizan	31 Alunlunsun 1918
Okúzán	22 Abọhusun 1996
Otọ́ etọn	Suberu Ogunsanya Oguntade

Adeniran Ogunsanya (azán 31tọ Alunlunsun 1918 - azán 22tọ Abọ̀húnsun 1996) yin whẹ̀yidọtọ po tonudọtọ depo, bo sọ yin vijiji otò Naijilia tọn. E sọ yin dopo to mẹhe dó ogbẹ tonudidọ tọn tòdaho Ibadan tọn ai lẹ mẹ(IPP). E wazọn taidi kọmiṣọna osẹnyọnẹntọ lẹ tọn podọ tito nuplọnmẹ tọn ayimatẹn Awọnlin tọn. Ewọ dopolọ wẹ sọ yin ògán daho hugan na ogbẹ tonudidọ tọn he yin Nigeria People's Party to whenuena e tin to ogbẹ.

Jọja whenu etọn

Ye ji Adeniran to azán gbàn-nukundopotọ Alunlunsun 1918 to agbegbe Ikorodu tọn to Ayimatẹn Awọnlin tọn mẹ to họngbo Ajọbi Suberu Ogunsanya Oguntade he yin nukunmọnu oto Ikorodu tọn to whenẹnu. Adeniran yi wehọmẹ dókọtọn he nọ yin yiylọdọ Hope Waddell Training Institute to oto Calabar tọn mẹ to whenuena e tin to tavẹ etọn he to aholuzọn wa to oto Calabar tọn mẹ de. To owhe 1937 tọn mẹ e bayi zepọn to wehọmẹ bo tọnta to mẹhe yí na zepọn lọ lẹ mẹ,bọ yé naẹ Gbedewema De he dohia dọ Ahọlu wẹ na nọ penukundo akuẹzinzan wehọmẹ tọn etọn go. Bọ ye sọ ze e wa wehọmẹ Kings college he tin to Aimatẹn Awọnlin tọn. E zindonukọn to wehọmẹ etọn mẹ bo wà yi wehọmẹ alavọ tọn he yẹ nọ ylọdọ University of Manchester po Gray's Inn he yin wehọmẹ osẹn pinplọnmẹ tọn.

Azọn etọn taidi sẹnyọnẹtọ de

Adeniran bẹ azọn taidi sẹnyọnẹntọ De bo wazọn hẹ azọnwhe Chief T.O.S Benson tọn to Awọnlin, To whenuena e gọ sọn Yovotomẹ. E wa kọnawudopọ hẹ mẹdaho etọn he nọ yin Suuru Adebayọ Ogunsanya bọ yé do azọnwhe osẹnyọnẹntọ lẹ tọn yedetiti tọn ai bo nọ ylọẹdọ Ogunsanya & Ogunsanya Chambers to owhe 1956 tọn mẹ.

Nuwiwa etọn taidi tonudọtọ de

To ṣẹnṣẹn owhe 1950 tọn mẹ, Adeniran wazọn taidi dopo to mẹnukundeji ogbẹ tonudidọ tọn National Council Of Nigeria and The Cameroons. Etlẹ sọ yin ògán na Jọja lẹ to ogbẹ tonudidọ tọn he yin NCNC to owhe 1959 tọn mẹ, e sọ wa lẹzun nukọntọ na ogbẹ lọ to Ikeja po mushin po bo nọ nọtẹna yé to wedegbẹ osẹnnina tọn nukọn. Adeniran hẹn tẹnmẹ Daho-daho lẹ go to ogbẹ tonudidọ tọn etọn mẹ podọ to Aimatẹn Awọnlin tọn mẹ ga. To tonudidọgbẹ etọn mẹ, e du azinponọ na wedegbẹ he no pàṣẹ to ogbẹ lọ mẹ podọ ga ògán na mẹho-mẹho tonudọtọ lẹ po nukunmọnuto tọn Ahọlu yovogbe tọn lẹ tọn, Enẹgodo wẹ e basi wekantọ na azọnwhe tonudidọ Ahọlu tọn. Dogo e sọ lẹzun ògán na nukunpedonugotọ gandudu dokọ tọn mushin tọn. Whẹpo bọ gandudu midelẹ tọn dó tọnsọn aimẹ, Adeniran du mínísítà na ohọ po fihe gbẹtọ lẹ nọ nọ po tọn to Aimatẹn Awọnlin tọn mẹ. Enẹgodo ye sọ dee taidi kọmiṣọna na tito wepiplọn tọn to Aimatẹn lọ. Adeniran lọ wẹ sọ du Anadenanutọ ogbẹ tonudidọ tọn Lagos Progressive he ogbẹ awe devo lẹ kọnawudopọ hẹ bo wa lẹzun Nigeria People's Party (NPP) to whenuena gandudu midelẹ tọn awetọ wa aimẹ to Naijilia mẹ. Modopolọ, Adeniran lẹzun azinponọ na ogbẹ yọyọ (NPP) tọn to whenue Sẹlẹ Olu Akifosilẹ he yin azinponọ ogbẹ lọ tọn dai hẹn otẹn etọn bú to gandudu whinwhlẹn hẹ Lateef Jakande to ovo de mẹ, bọ e tọn sọn azinponọ tẹnmẹ ògán lọ tọn. Adeniran whẹwhẹ wẹ du sẹnyọnẹntọgan tintan to otò lọ blebu mẹ to gbẹwhenu etọn whepo e do lẹzun kọmiṣọna na tito wepinplọn tọn to otò lọ mẹ.

Nuhe eyin yinyọnẹnna po nuhe e wa lẹ po

1. Ye diọ yinkọ Lagos State College Of Education(LACOED) tọn do Adeniran Ogunsanya College of Education (AOCOED) nado do pinpẹnnutọn yinyọnẹn hia ẹ na azọn daho-daho he e ko wa nado ze Awọnlinto daga.
2. Senior Advocate of Nigeria.
3. Queen's Council.