Zẹndido
Zẹndido wẹ nado yi Oko kavi Obọ po okọyinyan po dó Basi nuzinzan dé. Zẹndotọ lẹ nọ basi onu susu lẹ taidi Ozẹn, Kọfo, kavi nuhe nọ hẹn Aṣọ yọn to họmẹ lẹ. Fihe yé nọ Basi Zẹndido ehelẹ te nọ yin yiylọdọ Zẹndotẹn. Zẹndido sọ sọgan yin alọnuzọn aṣọdonanu wọn dé. Nuhe zẹndotọ dé nọ Basi lẹ nọ yin bibasi po ọkọ dé po he yé nọ Yan po nudevo lẹpò nado na yé nuhe din yé té, enẹgodo yé nọ yi miyọn dó da nuhe yé to bibasi lọ to nudanu he nọ yin Kiln dé mẹ. Miyọn nọ zon bọ Oko lọ nọ sinyẹn. Enẹgodo zẹndotọ lọ nọ yi osẹn zan nado hẹn ẹn lodo bosọ yọnpọn bọ nọ wa zee dó miyọn mẹ dévo. Miyọn lọ sọ nọ hẹn ẹn didun họn, bosọ yọnwhanpẹ nado pọn bosọ sọgan hẹn Osin. Zẹndotọ dé lẹ nọ Basi nuhe mayọn na yizan lẹ bo yin bosiọ dé kavi nudide devo lẹ. Mọjanwẹ zẹndotọ devo lẹ nọ zan osẹn, yélẹ wẹ nọ Basi Tọzẹn lẹ po Nudazẹn lẹ po.
Whenuho gándo Zẹndido go
[jlado | jla asisado]Zẹndido ko tin sọn whenu dindẹn gbọn. dopo to apajlẹ he mi dọ lẹ mẹ wẹ dehe tin to Eastern-Europe, he ko tin sọn owhe 25,000 diẹ wayi. Bosiọ yọnnusi dé tọn wẹ he nọ yin Venus of Dolni Vestonice, sọn palaeolithic sìtè tò oto Moravia, he to Czech Republic mẹ. E na ko yin bibasi taidi Yẹsu didena bosiọ Vijiji tọn. Yẹdide mọnkọtọn devo lẹ sọ gbẹ yin pọọ. Sọn whenuena Glelilẹ ko yin nujọnu bọ Họgbigba ko wa lẹzun onu tangan to otò daho lẹ mẹ wẹ yẹdide wunmẹwunmẹ lẹ ko wa gbayipe to Zẹndotẹn susu lẹ.
Zẹndotẹn lẹ
[jlado | jla asisado]Zẹndotẹn lẹ wẹ nọ yin yiylọdọ Stroke-on-Trent to otogbo England tọn mẹ, podọ whedelẹnu yé sọ nọ ylọẹdọ Staffordshire Potteries. Otò pevi ṣidopo (6) wẹ yé nọ yi oyin zẹndotẹn ehe tọn dó ylọ tòdin. Yelẹ wẹ: Tunstall, Burslem, Hanley, Stroke, Fenton po Longton po. Fi ehelẹ wẹ adọ Zẹndido yovo lẹ tọn jẹ egbehe. Fi ehe dó nuzinzan Zẹndido tọn lẹ taidi Oko, Obọ, Ojẹ, po miyọnkan lẹ po. Sindo daho lẹ mẹ wẹ yé nọ hẹn ozẹn he yé Basi lẹ gbọn dó yi fihe yé na saẹ tẹ kavi zan ẹ te lẹ. Ozẹn susu lẹ wẹ yin bíbẹ sọyi otò devo lẹ mẹ hugan owhe 200 sọn 1760 jẹ 1960. Àmọ́ to wẹkẹwhan awetọ godo, oto China tọn wa Basi Oka lẹ po Lọba lẹ po bo dó hẹn ajọgble na Azọnwhe Stroke pottery Industry tọn.