Owě Ahwàn Tɔn/guw-bj
Owě Ahwàn Tɔn (孫子兵法) nyí nukìnkán ahwànfuntɔ xòxò chinese tɔn. É nyí kínkàn gbɔn Sun Tzu ɖalì, ogán kpódó nukɔnto ahwànfuntɔ ɖé. Wekínkán bé hɛn, wétá ɖɛ nɔ oxò gánɖɔ ahwan gɔ hɛn. owě lɔ ko nyí kinkan sɔ́n oxwe 2500 ɖiɛ. Owě Ahwàn Tɔn nyí dókpɔ́ tɔ owě xe gbɛ tin to aime alonǔ. To tintan hwenué nyí kinkan dó ɔba xe nyí linlin ɖɛ jì, bɔ nɔ nyí xìaxìa gbɔn tònuɖɔtɔ́, wexomeví, kpɔ nukonto ahwànfuntɔ lɛ̀ ɖalì. ledógbeɖevomɛ́ étɔn tintan nyí tɔ jakpan kpó korea kpó mɛ. énegɔɖɔ ényí lilɛɖɔ frencx to oxwe 1772 gbòn Jean Joseph Marie Amioe. é nyí lilɛdó Glɛnsigbe tɔn mɛ gbɔn Lionel Giles to oxwe 1910. Txe Art of War nyí lilɛdó ogbe Russian tɔn mɛ tɔ oxwe 1950.
Osen lɛ ɖiɖiɔ[jlado | jla asisado]
To hwenue sun Tzu kan owě Ahwàn Tɔn, é ma nyí owě tintan xe ɖɔxo dó ahwàn ji. é yi nudelɛ son owě Ahwànfuntɔ Anaɖénunatɔ gbɔn Chun Cheng dali. Chun Cheng sin wema exe ma nyí nyínywɛ sɔmɔ to égbexe ná é ma nyí mimɔ. Ahwàn wɛ nyí aihundida lanmeyiya gbɛtɔ́ nukúnɖéji lɛ tɔn. Sun Tzu gbɛ nádó kpɔn ahwàn ɖi aihundida lanmeyiya tɔn. éxewutu é ɖiɔ osɛn ahwan tɔn lɛ ná é monǔkunujɛemɛ ɖɔ ahwan ma nyí aihunɖíɖa. Sun Tzu yise ɖɔ hwenue ahwan bɛ, linlɛn lɔ wɛ nádó ɖuto kɛntɔ lɛ ji.
David kpéxɛ Goliati[jlado | jla asisado]
Tɔ hwenue xuhlɔn kpɛvinɔ kpéxɛ xuxlon ɖaxonɔ. Nunywɛ Sun Tzu tɔn nɔ wazɔn bonɔ gɔalɔ. David kpó Goliati kpó nyí otàn Biblu tɔn ɖé xe mɛ omɛ kpɛvi ɖé kpó xuxlon kpévi kpó yi kpéxɛ ahwanfuntɔ azɔnnywɛto ɖé. David zan azɔnwanu xe yě ma lɛn ɖé dó gbahwan Goliati tɔn. owě Ahwàn Tɔn nyí alɔkɛyi gbɔn Mao Zedóng tayiɖi nǔxe gɔalɔ ná ɛn nádó ɖuto Chiang kai-shek to ahwan Chinese tɔn hwenu.