Ayimatẹn Yobe Tọn

Sọn Wikipedia
(Vọ anadena sọn Ayimatẹn Yobe tọn)
Nọtẹn he to yẹdide Naijilia tọn lọ ji

Ayimatẹn Yobe Tọn yin dopo to Ayimatẹn gbàn-atọn-nukun-dopo he tin to Togbo Naijilia tọn lẹ mẹ. Tatọ́-tònọ etọn wẹ Damaturu. Eyin didoai to azan ko-atọ́n-nukun-ẹnẹtọ, Avivọsun tọn to 1991. Ayimatẹn Yobe tindo dogbo hẹ Ayimatẹn Gombe tọn to Hùwaji. E ma dogbo hẹ Ayimatẹn Bauchi tọn po Ayimatẹn Jigawa tọn to Whèzẹtẹn. Modopolọ, e do dogbo hẹ otò Niger to Agewaji. Mẹ hihia he wa aimẹ to owhe 2006 dohia dọ Ayimatẹn Yobe tọn yin Ayimatẹn ṣidopotọ he gbẹtọ su te hugan to Otogbo Nigeria tọn mẹ. Ayimatẹn Yobe tọn wẹ yin Ayimatẹn gbà-nukunawetọ he klo hugan to Otogbo Nigeria tọn mẹ.

Gandudu-Lẹdo to Ayimatẹn Yobe tọn mẹ[jlado | jla asisado]

Ayimatẹn ehe bẹ Gandudu-Lẹdo tọn fọtọ́nnukunawe(17) hẹn, ehelẹ:

  1. Bade
  2. Bursari
  3. Damaturu
  4. Geidam
  5. Gujba
  6. Gulani
  7. Fika
  8. Fune
  9. Jakusko
  10. Karasuwa
  11. Machina
  12. Nangere
  13. Nguru
  14. Potiskum
  15. Tarmuwa
  16. Yunusari
  17. Yusufari

Ayimatẹn-gán[jlado | jla asisado]

Bẹsọn azan ko-atọ́nnukunẹnẹtọ Nuwhàsun tọn to 2019, Mai Mala Binu wẹ to Gandu dó e ji, podọ to alọnu dín, ogbẹ APC tọn mẹ wẹ ewọ tin te. Mẹ he bọdo Ayimatẹn-gán Ayimatẹn Yobe tọn go wẹ yin Idi Barde Gubana.

Akọ̀ jọun Ayimatẹn Yobe Tọn lẹ[jlado | jla asisado]

Akọ̀ jọun Ayimatẹn Yobe tọn lẹ wẹ Kanuri po Karai-Karai. Akọ̀ pẹvi pẹvi devo lẹ wẹ: Bolewa, Ngizim, Bade, Hausa, Ngamo, Shuwa, Bura, Marghi, Fulani po Nanga. Ogbe voovo Widopo wẹ tin to Ayimatẹn lọ mẹ, delẹ to ye mẹ wẹ: Bade, Duwai, Kanuri, Yerwa, Karai-Karai, Bolewa, Ngamo, Ngizim, Bura-Pabir, Maaka, Shuwa Arab.

Gandudu-Lẹdo tọn lẹ to Ayimatẹn Yobe tọn mẹ Ogbe
Bade Bade, Duwai, Kanuri
Bursari Kanuri, Bade
Damaturu Yerwa Kanuri
Fika Karai-Karai, Bolewa Ngamo
Fune Karai-Karai, Ngizim, Bura-Pabir
Geidam Kanuri, Karai-Karai
Gujba Kanuri, Karai-Karai
Gulani Maaka, Karai-Karai, Bura-Pabir, Kanuri
Jakusko Bade, Karai-Karai
Machina Manga
Nangere Karai-Karai
Nguru Kanuri
Potiskum Karai-Karai, Ngizim, Bolewa


Akọ̀ po sinsẹ̀n jọun he tin to Ayimatẹn Yobe tọn lẹ po[jlado | jla asisado]

Sinsẹ́n Malenu lẹ tọn wẹ su hugan to Ayimatẹn Yobe tọn mẹ, ṣigba medelẹ gbẹ nọ basi sinsẹ̀n Klisteni lẹ tọn po amọ yé ma su.

Ayidedaitẹn saditọ lẹ tọn to Ayimatẹn Yobe tọn[jlado | jla asisado]

  • Soda Ash
  • Tintomite

Wepinplọn Daho[jlado | jla asisado]

  • Wehọmẹ Alavọ Ayimatẹn Yobe tọn
  • Federal Politẹknik, Damaturu
  • Federal University, Gashua
  • Politẹknik Mai-Idris Aloma
  • Umar Suleiman College of Education

Gbẹtọ nukundeji lẹ sọn Ayimatẹn Yobe tọn[jlado | jla asisado]

  • Adamu Ciroma- Adọkuntọ
  • Adamu Garba Talba- Tonudọtọ
  • Adamu Waziri-(yin jiji owhe 1952)
  • Ahmed Lawan- Tonudọtọ
  • Alwali Kazir- Awhànfunto numiimọnọ
  • Bomai Ibrahim Mohammed-(yin jiji owhe 1960) Tonudọtọ
  • Buba Galadima- Tonudọtọ
  • Audu Bulama Bukarti-
  • Bukar Ibrahim- Ayimatẹn-gán hoho Ayimatẹn Yobe tọn
  • Goni Modu Bura- Tonudọtọ pọ Afọzẹdaitọ
  • Ibrahim Gaidam-Ayimatẹn-gán hoho Ayimatẹn Yobe tọn po Tonudọtọ
  • Ibrahim Talba- Wekantọ hope Naijilia tọn
  • Idris Alkali-
  • Khadija Bukar Abba Ibrahim- Lizọnyizọnwatọ
  • Mai Mala Binu- Ayimatẹn-gán Ayimatẹn Yobe tọn
  • Mamman Bello Ali-Ayimatẹn-gán hoho Ayimatẹn Yobe tọn
  • Usman Albishir- Tonudọtọ
  • Usman Alkali Baba
  • Uwani Musa Abba Aji- Whèyidọtọ
  • Waziri Ibrahim- Tonudọtọ po Lizọnyizọnwatọ
  • Zakariya Maimalari- Awhànfunto numiimọnọ
  • Adamu Fika- Wekantọ