Ayimatẹn Kano Tọn

Sọn Wikipedia
(Vọ anadena sọn Ayimatẹn Kano tọn)
Nọtẹn he to yẹdide Naijilia tọn lọ ji

Ayimatẹn Kano Tọn yin dopo to Ayimatẹn gbàn-atọ́n-nukun-dopo he tin to Togbo Naijilia tọn mẹ lẹ mẹ. Tatọ́-tònọ etọn wẹ Kano. E yin didoai to azan ko-atọ́n-nukunawetọ Nuwhàsun tọn to owhe 1967. Bo yin dide sọn Agbegbe Agewaji tọn dowhenu tọn mẹ. E ma dogbo hẹ Ayimatẹn Bauchi tọn to Hùwaji-whèzẹtẹn tọn. Ayimatẹn Kano tọn ma dogbo hẹ Ayimatẹn Kaduna tọn to Hùwaji-whèyihọ tọn. E do dogbo hẹ Ayimatẹn Katsina tọn to Agewaji-Whèyihọ tọn. Ayimatẹn Kano tọn do dogbo hẹ Ayimatẹn Jigawa tọn to Agewaji-Whèzẹtẹn tọn.

Ayimatẹn-gán[jlado | jla asisado]

To azan koatọ́n-nukunẹnẹtọ Nuwhàsun owhe 2015 tọn, Abdullahi Umar Ganduje wẹ yee Ayimatẹn-gán dó e ji to alọnu din ogbẹ APC tọn mẹ wẹ ewọ tin te.

Gandudu-Lẹdo tọn lẹ to Ayimatẹn Kano tọn mẹ[jlado | jla asisado]

Ayimatẹn ehe bẹ Gandudu-Lẹdo tọn kande-ẹnẹ(44) ehelẹ hẹn:

  1. Fagge
  2. Dala
  3. Gwale
  4. Kano Municipal
  5. Tarauni
  6. Nassarawa
  7. Kumbotso
  8. Ungogo
  9. Dawakin Toga
  10. Tofa
  11. Rimin Gado
  12. Bagwai
  13. Gezawa
  14. Gabasawa
  15. Minjibir
  16. Dambatta
  17. Makoda
  18. Kunchi
  19. Bichi
  20. Tsanyawa
  21. Shanono
  22. Gwarzo
  23. Karaye
  24. Rogo
  25. Kabo
  26. Bunkure
  27. Kibiya
  28. Rano
  29. Tudun Wada
  30. Doguwa
  31. Madobi
  32. Kura
  33. Garun Mallam
  34. Bebeji
  35. Kiru
  36. Sumaila
  37. Garko
  38. Takai
  39. Albasu
  40. Gaya
  41. Ajingi
  42. Wudi
  43. Warawa
  44. Dawakin

Akọ̀ jọun Ayimatẹn Kano Tọn lẹ[jlado | jla asisado]

Akọ̀ jọun Ayimatẹn Kano tọn lẹ wẹ Hausa, Fulani, Beriberi(Kanuri), Tuareg, Arab po Nupe.

Akọ̀ po sinsẹ̀n jọun he tin to Ayimatẹn Kano tọn lẹ[jlado | jla asisado]

Sinsẹ̀n Malenu lẹ tọn wẹ su hugan to ayimatẹn Kano tọn mẹ, ṣigba medelẹ gbẹ nọ basi sinsẹ̀n Klistiani tọn amọ yé ma su.

Adọkunnu he tin to Ayimatẹn Kano tọn mẹ lẹ[jlado | jla asisado]

  • Gànvẹẹ
  • Amẹtisti
  • Glass-sand
  • Sunmi
  • Pyrochinre podọ Tantalite
  • Cassiterite

Ayidedaitẹn saditọ lẹ tọn to Ayimatẹn Kano tọn[jlado | jla asisado]

  • Kurumi himẹ
  • Adó tòdaho Kano
  • Dala and Gwauron Dude
  • Gidan Makama
  • Kano Zoo

Wehọmẹ Alavọ tọn to Ayimatẹn Kano tọn[jlado | jla asisado]

  • Wehọmẹ Alavọ Bayero, Kano. (BUK) - Yin didoai to owhe 1977 tọn mẹ.
  • Wehọmẹ Alavọ Ayimatẹn Kano Tọn Technology(KUST) - Yin didoai to owhe 2001 tọn mẹ.
  • Wehọmẹ Alavọ Skyline Nigeria. (SUN)- Yin didoai to owhe 2018 tọn mẹ.
  • Wehọmẹ Alavọ Yusuf Maitama Sule, Kano.- Yin didoai to owhe 2012 tọn mẹ.
  • Naijilia Police Academy - is a Yin didoai to owhe 2011 tọn mẹ.
  • Audu Bako School of Agriculture, Damnatta.
  • Federal College of Education, Kano.
  • Kano State Politẹknik.
  • Aminu Kano College of Islamic Legal Studies Kano.
  • School of Health Technology, Kano.
  • Aminu Dabo School of Health and Technology
  • Emirate College of Science and Technology,Kano.
  • College of Art, Science and Remedial Studies (CAS), Kano.
  • Federal College of Agricultural Produce Technology, Kano.
  • Federal College of Education, Technical Bichi.
  • Rabi'u Musa Kwankwaso College of Advance and Remedial Studies Tudun Wada (RMK CARS).
  • Sa'adatu Rimi College of Education, Kumbotso.
  • School of Health Technology, Kano.
  • School of Midwifery, Dambatta.

Wehọmẹ Dodinnanu[jlado | jla asisado]

  • Aminu Kano Centre for Democratic Research & Training.
  • Centre For Research and Documentation,Kano.
  • Digital Bridge Institute, Kano.
  • Hydraulic Equipment Development Institute, Kano.
  • Institute for Agricultural Research, Kano.
  • International Crops Research Institute for semi Arid Tropics, Kano.

Gbẹtọ nukundeji lẹ sọn ayimatẹn Kano tọn[jlado | jla asisado]

  • Aminu Ala- Hànjitọ, podọ hankantọ dé.
  • Aliko Dangote- Ajọwatọ.
  • Aminu Dantata- Ajọwatọ.
  • Rabiu Kwankwaso- Tonudọtọ.
  • Murtala Muhammed- Tògbo-gán hoho Naijilia tọn.
  • Sani Abacha--Tògbo-gán hoho Naijilia tọn