Akbar Daho Lọ

Akbar Daho Lọ

Akbar(Abu'l-Fath Jala ud-din Muhammad Akbar, sọn azan fọtọntọ osun koyansun tọn owhe 1542 yi jẹ azan koatọnnukunawetọ osun koyansun tọn owhe 1605) eyin akota gan Daho Akota Mughal tọn atọntọ. Umarkot he yin (Pakistane) tòdin wẹ yé ji dó. E sọ wa lẹzun malenu dé to azan konukundopotọ osun hẹjisun tọn to owhe 1546. Eyin ovi na Akotagan Awetọ Akota Mughal tọn he yin Humayun. Akbar Aholu na Dé jure lẹ to 1556 to whenuena e yin owhe 13 mẹvi bọ Otọ etọn ku. Bairam Khan wẹ yin dide taidi nukunpedomẹgotọ etọn po Awhangan Awhanvipẹ etọn lẹ tọn po. To ojlẹ pẹde godo, e fun Awhan susu bosọ dù to yé ji bọ enẹ zọnbọ Aholuduta etọn klọ bo gbọn fi susu to Indian mẹ.

Nuhe go gandudu etọn penukundo lẹ

Akbar Hodo Afọdomẹ he Delhi Suttanate ko zedai nado penukundo nulẹ go to gandudu etọn mẹ. Àmọ́ e vọ nudelẹ to bosọ na Anademẹ yọyọ lẹ he zọn bọ nulẹ bọawu na ẹn.

1. Wazir wẹ yin nukunpedonugotọ tito he nọ hẹn akuẹ wa oto Jagir tọn po Inamdar tọn po mẹ.
2. Awhangan yetọn lẹ nọ yin Mir bakshi,mẹhe nọ saba yin dopo to Mẹgantẹnmẹ to Ahọlu dé lẹ mẹ. Ewọ wẹ sọ nọ na Ayinamẹ dó mẹhe yé na dé di Awhanfuntọ dé kavi mẹhe na yí Okan dogọ lẹ ji.
3. Mir Saman wẹ nọ penukundo nuhe to yiyi to Aholuwhe lẹ go kakajẹ Devi Ahọlu tọn lẹ ji.
4. Wedegbẹ Whẹdida tọn po nukunpedo Sinsẹngotọ yetọn wẹ Mẹgantẹnmẹ qazi.

Sisẹnnuwiwa etọn

Malenu dé wẹ Akbar, Àmọ́ e wa lọdọ nado dó Aholuduta Daho he dó huhlọn dé èmi dona kọnawudopọ hẹ Sinsẹn Hindu tọn na gbẹtọ susu wẹ nọ Basi Sinsẹn enẹlọ to Togbo Indian tọn mẹ. Ṣigba e sọ mọdọ Owanyi, Pọninọ po Jijọho po matin to Sinsẹn lọ lẹ mẹ. Enẹwutu wẹ e dó Sinsẹn ede titi tọn ai. Todin Jijọho, Pọninọ po Owanyi po wẹ yin yanwle Sinsẹn he e do ai tọn bọ yé ma nọ dé Sinsẹn devo lẹ dovo, enẹ zọnbọ mẹsusu wa yinwana ẹn.

Gbẹtọ yinyin etọn

Akbar yiwanna gbẹtọ wunmẹ lẹpò. E sọ kealọyi azọnwatọ wunmẹwunmẹ lẹ taidi Atinpatọ, Osẹnsatọ, Ohọzọnwatọ, Glelẹtọ dé po azọn wunmẹ devo lẹpò.

Nutindo etọn lẹ

Akbar yindọ nususu, taidi Ahọlu dé é dó Nutindo lẹ taidi Ojẹ sikanọ lẹ, Faizi, Tansen, Birbal, Raja Todar, Mal, Raja Man Singh, po ni mọmọ lẹ po.

Òwe he e kan

Akbar kanwe dé he bẹ otàn Gbẹzan tọn etọn hẹn. E kanwe gándo fihe e dugan te, mẹhe ji e dugan do lẹ po fihe ewọ lọsu yi lẹpò go.

Oku etọn

To azan atọntọ osun aotọ owhe 1605 tọn mẹ, Akbar bẹ azọn dé he ma gbọ kaka bọ e dó ku to azan koatọnnukunawetọ osun aotọ owhe 1605 tọn mẹ.